IKE w pełnym znaczeniu to Indywidualne Konto Emerytalne, które pozwala samodzielnie budować poduszkę finansową na wiek emerytalny. Zgromadzony kapitał podlega dziedziczeniu, a wpłacane środki na koncie są pomnażane przez ekspertów, aby ich wartość nie zmniejszała się wskutek rosnącej inflacji. Na czym dokładnie polega ten model oszczędzania na emeryturę oraz kto może z niego skorzystać?
Kto może skorzystać z IKE?
IKE może otworzyć osoba fizyczna, która ukończyła 16 lat. Natomiast kapitał może zacząć gromadzić na koncie w roku, w którym otrzyma umowę o pracę. Ten rodzaj rachunków jest oferowany przez instytucje finansowe, do których należą:
- powszechne towarzystwa emerytalne (PTE
- fundusze inwestycyjne (TFI)
- domy maklerskie
- banki
- towarzystwa ubezpieczeń na życie
Jak oszczędzać na IKE?
Każda osoba może posiadać wyłącznie jedno konto, dlatego przy składaniu wniosku musi złożyć oświadczenie, że nie gromadzi środków finansowych na innym IKE. Środki można przetransferować na konto w innej instytucji finansowej. Oszczędności mogą być gromadzone wyłącznie przez posiadacza rachunku i nie ma możliwości np. odkładanie pieniędzy przez małżeństwo. Posiadanie takiego konta po osiągnięciu 60 roku życia oraz wcześniejszym dokonywaniu wpłat przez min. 5 lat, upoważnia do zwolnienia z 19-procentowego podatku od zysków kapitałowych (podatek Belki) – czyli na wyjściu z IKE.
Co jest celem IKE?
Celem instytucji finansowej jest pomnażanie zgromadzonych środków przez inwestowanie i gromadzenie na rachunku oszczędnościowym. Dzięki temu zgromadzony kapitał nie traci na wartości wskutek inflacji. Natomiast wpłacane pieniądze powinny być traktowane jako poduszka finansowa na jesień życia i stanowią dodatek do tradycyjnej emerytury z ZUS. Na konto IKE można wpłacać określony limit pieniędzy, który wynosi w 2020 r. – 15 681 zł. Środki w IKE mogą być dziedziczone, oznacza to, że osoba uprawniona może przetransferować kapitał po zmarłym na swój rachunek. Zgromadzony kapitał może zostać przetransferowany również na konto osoby małoletniej, która jest do tego uprawniona. Natomiast dalsze wpłaty mogą być dokonywane przez nią dopiero po uzyskaniu umowy o pracę lub osiągnięciu pełnoletności.
Jak wypłacić środki zgromadzone w IKE?
Każdy posiadacz konta po spełnieniu warunków, sam decyduje kiedy środki zostaną wypłacone. Może to nastąpić w systemie ratalnym lub jednorazowo. Wypłata pierwszej raty lub całości następuje w terminie do 14 dni po złożeniu wniosku przez oszczędzającego – chyba, że ustali inny termin wypłaty. Jednak nie istnieje obowiązek wypłaty zgromadzonego kapitału z IKE w określonym terminie, np. po ukończeniu 60 lat lub przejściu na emeryturę. Przed wypłatą, posiadacz konta zobowiązany jest do podania instytucji finansowej właściwego urzędu skarbowego. W przypadku wypłaty przed 60 rokiem życia, posiadacz konta musi przedstawić instytucji finansowej decyzję o przyznaniu prawa do emerytury. Po wypłacie pierwszej raty lub całości kapitału, oszczędzający nie może ponownie założyć konta.
Oszczędzający może także wcześniej wycofać część zgromadzonych środków. W takim przypadku musi zapłacić 19% podatku od dochodów kapitałowych – tak, jak na lokatach. Od 1 stycznia 2009 r. można wycofać część oszczędności, ale tylko, gdy pochodzą one z wpłat na IKE. Natomiast jeśli kapitał został przetransferowany z konta zmarłego, częściowa wypłata środków nie jest możliwa. Jeżeli na koncie oszczędzającego znajdują się środki przetransferowane z programu emerytalnego, przed dokonaniem zwrotu instytucja finansowa przekazuje do ZUS 30% sumy podstawowych składek.